 |
| Άρθρο στο Guardian |
♛ Το ιστορικό δεν εμφανίζεται στα Ελληνικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία από όλο το άρθο εμφάνισαν μόνο το αντικείμενο της αναποτελεσματικής διαχείρισης χρημάτων.
Στη συνέχεια αναφέρονται τα γεγονότα που συνέβησαν το 2015 και 2016 όπως τα παραθέτει ο αρθρογράφος της Guardian, που είναι ένα μεγάλο, διεθνές, μέσο μαζικής ενημέρωσης.
Μια σειρά γεγονότων ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2015 με τον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που εισέρευσαν στην Ελλάδα. Ανθρωπιστική βοήθεια στράφηκε στην Ελλάδα, κατευθύνοντας πόρους από τον αναπτυσσόμενο κόσμο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Ένας ανευ προηγουμένου αριθμός εθελοντών εισέρευσε στη χώρα
- Η υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ εκήρυξε επείγουσα κατάσταση μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση για πρώτη φορά ανέπτυξε ανθρωπιστικές δράσεις εντός της,
Τα πιο πολλά ελέγχονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EC) η οποία επιβλέπει το Asylum Migration Integration Fund (AMIF) και το Internal Security Fund (ISF) που αφιέρωσαν 541 εκ. δολλάρια για να χρηματοδοτήσουν την Ελλάδα για έλεγχο συνόρων, άσυλο και προστασία προσφύγων. Η Ελλάδα, δεν παρουσίασε στρατηγικό σχεδιασμό και δεν πήρε μεγάλο μέρος από αυτά. Ζήτησε έκτακτη βοήθεια μέσω άλλων οδών. Επικράτησε σύγχυση για τα πραγματικά έξοδα από φουσκωμένες δηλώσεις του επιτρόπου Αβραμόπουλου, ο οποίος αναφερόταν σε διαθέσιμα και θεωρητικά κεφάλαια.
Η απόκτηση της χρηματοδότησης είναι περίπλοκη. Η Ελλάδα όφειλε να είχε δημιουργήσει μια διαχειριστική αρχή και να αναπτύξει ένα στρατηγικό πλάνο. Όταν ανέλαβε ο Συριζα, πολύ λίγα είχαν γίνει, και η διαχείριση της κρίσης του χρέους δεν άφηνε περιθώρια για ήσσονα θέματα. Οι υπάλληλοι της Επιτροπής δεν εύρισκαν κανένα να μιλήσουν στην Αθήνα.
Το κύμα των προσφύγων που χτύπησε τα Ελληνικά νησιά τον Ιούνιο του 2015 προκάλεσε την ανάγκη να το ξανασκεφτούν. Έγιναν κάποια βήματα για την διαχειριστκή αρχή και ένα στρατηγικό πλάνο. Μετά τον ανασχηματισμό και τις εκλογές, και αυτά σταμάτησαν. Εμφανίστηκε ο κ. Μουζάλας σαν "κατώτερος" υπουργός.
Με το φθινόπωρο να πλησιάζει η Ελλάδα παρέμενε ένας διάδρομος προσφύγων προς την Ευρώπη μέσω του δυτικού Βαλκανικού δρόμου, δείχνοντας ότι η χώρα δεν είχε μηχανισμό να αντιμετωπίσει τις αφίξεις και τις αιτήσεις ασύλου. Πιέστηκε από την Ευρώπη να ιδρύσει κέντρα υποδοχής στη Λέσβο, Κω, Χίο και Σάμο, για να ταυτοποιεί και παίρνει δακτυλικά αποτυπώματα σε αυτούς που έρχονται. Τον Οκτώβριο ο Τσίπρας υποσχέθηκε στην Μερκελ ότι θα είναι έτοιμα σε ένα μήνα.
Στο τέλος Οκτωβρίου 2015, συζητήθηκε στις Βρυξέλλες το θέμα της Βαλκανικής Οδού, σε μια ατμόσφαιρα "δύσκολα κρυπτόμενου πανικού", όπως τον περιέγραψε ένα διπλωμάτης. Ήταν καθαρό ότι η σχεδίαση ελέγχου των ροών εξαρτιόταν από την ικανότητα της Ελλάδας να διαχειριστεί τις αφίξεις, αναγνωρίσει αυτούς που χρειάζονται προστασία, και απελάσει τους άλλους. Και ήταν ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε να κάνει αυτά τα πράγματα.
Ένας ανώτερος υπάλληλος είπε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή: "Είτε δίνετε μεγάλη βοήθεια στην Ελλάδα, είτε θα αντιμετωπίσετε μια τεράστια είσοδο μεταναστών στην Ευρώπη". Στα παρασκήνια της συνάντησης ο Frans Timmermans (ένας αντιπρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής) εκμυστηρεύτηκε στην υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ ότι η Επιτροπή "δεν είχε ιδέα" για το πως να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Στο τέλος της συνάντησης, στην Ελλάδα προσφέρθηξε επείγουσα χρηματοδότησης για 50.000 πρόσφυγες, και ανατέθηκε στην UNCHR να βρεί 20.000 θέσεις σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα, και οι υπόλοιποι θα σταγάζοντας σε στρατόπεδα κάτω από τις Ελληνικές αρχές. Στα μέσα Νοεμβρίου μια ομάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έκανε ελέγχους στον Έβρο, στη Χίο και στη Σάμο και ανέφερε: "τίποτα δεν έχει προετειμαστεί και σχεδιαστεί ... το σύστημα είναι οργανωμένο να καταγράφει τους μετανάστες και να τους αφήνει να φεύγουν." Ένας Έλληνας αστυνομικός που υπηρετούσε στο στρατόπεδο στη Μόρια, εξηγώντας την δουλειά που κάνει είπε ότι κρατάει αντίγραφο της ταυτότητας, δακτυλικά αποτυπώματα, και τους διώχνει για Γερμανία "αντίγραφο, δάκτυλο, Μέρκελ."
Μετά το φθινόπωρο του 2015, τυποποιήθηκε μια συνάντηση ενημέρωσης κάθε Παρασκευή μεταξύ Ελλάδος, Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ΟΗΕ. Την δεύτερη Παρασκευή του Φεβρουαρίου 2016 ο Maarten Verwey ειδικός απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσε ότι τα σύνορα κλείνουν: "Σας δώσαμε χρόνο. Δεν προετοιμαστήκατε. Καλή τύχη. Τώρα θα γίνει."
Με τα σύνορα κλειστά, χωρίς κέντρα να λειτουργούν, και τη σύνοδο των ηγετών να έρχεται απειλητική τέλος Φεβρουαρίου ο Τσίπρας βρήκε σωτηρία στον Καμμένο, που η συμβολή του στην κρίσι ήταν να γκρινιάζει ότι θα πλημμυρίσει την Ευρώπη με μετανάστες. Τώρα πήρε 74 εκ. δολλάρια για να υποστηρίξει τους πρόσφυγες με λιτές αλλά λειτουργικές εγκαταστάσεις, στα πιο αναγκαία σημεία. Τώρα η υπευθυνότητα διαχείρισης μοιράστηκε σε μερικά Ελληνικά υπουργεία και τον ΟΗΕ, καθώς και μια σειρά τροπολογιών στο Ελληνικό κοινοβούλιο διέλυσε τη ροή και ο έλεγχο των χρημάτων.
Στις 9 Μαρτίου 2016 ο προσφυγικός δρόμος διακόπηκε όταν έκλεισε το σύνορο στην ΠΓΔΜ. 9 μέρες πρίν είχε κλείσει συμφωνία μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας. Αυτό προκάλεσε σόκ στο κοινό, αν και η Αθήνα ήξερε από μήνες ότι θα γινόταν. Η Αθήνα με τον νόμο 4375/2016 δημιούργησε υπουργείο μετνάστευσης. Κάτω από τον Μουζάλα τοποθετήθηκε ο Μουρούζης. Έξι εβδομάδες μετά παραιτήθηκε εγγράφως, μια και δεν μίλαγε με τον Μουζάλα, ο οποίος του πάγωσε την χρήση 1.8 εκ. δολλαρίων που είχε φέρει από τον ΟΗΕ. Ανησυχίες εξέφρασε και ο Ξυδάκης πού δούλευε κάτω από τον Μουζάλα, ο οποίος ανέφερε τον Νοέμβριο στην κρατική τηλεόραση "εμείς δεν ελέγχουμε τα χρήματα ... δεν είναι επιλογή μας να πηγαίνουν τα χρήματα σε ΜΚΟ ,,, είναι απόφαση της Ευρώπης ... αυτός είναι ο νόμος."
Κανείς δεν είναι σίγουρος πόσα στρατόπεδα προσφύγων υπάρχουν. Το δελτίο του Υπουργείου Μετανάστευσης δίνει 39, μερικά είναι άδεια. Μερικά είναι κλειστά, και άλλα σχεδιάζονται αλλά δεν εμφανίζονται στους καταλόγους. Η UNHCR λέει ότι είναι πάνω από 50 αλλά δεν δίνει αριθμό. Το υπουργείο αρνήθηκε να σχολιάσει το άρθρο.
Μια Γερμανική ΜΚΟ η Arbeiter-Samariter-Bund (ASB) έκανε μια πρόταση 1,6 εκ. δολλάρια στο υπουργείο μετανάστευσης, για να μετατρέψει τη Softex σε χώρο παραμονής για 1500 άτομα με θέρμανση, ύδρευση, αποχέτευση κτλ. Το υπουργείο απάντησε με δικιά του πρόταση 8 εκ. δολλάρια. Ο Μουζάλας αρνήθηκε να διαπραγματευτεί. Σε γράμμα του στις 7 Ιουλίου έγραψε στην ABS "για την Softex τα σχέδια μας δεν θα αλλάξουν" και απέρριψε την πρόταση. Αυτό έφτασε στο κοινοβούλιο το οποίο ζήτησε να μάθει πως αξιολόγήθηκε η πρόταση της ABS και τους λόγους απόρριψης.
Ο αριθμός των προσφύγων έγινε ένα παιχνίδι. Μετά το κλείσιμο των συνόρων, και την Ελληνο-Τουρκική συμφωνία οι αφίξεις μειώθηκαν δραματικά. Στην τελευταία ανακοίνωση του υπουργείου ήταν 57.000. Ο αριθμός αυτός ανέβηκε σε 63.000. Αλλά αυτό δεν ταίριαζε με αυτά που έβλεπαν οι υπάλληλοιτης Ευρώπης και οι ΜΚΟ. Στο τέλος του Ιουλίου εμφανίστηκε στην αναφορά του υπουργείου μια καινούργια στήλη που έλεγε "πρόσφυγες έξω από τα στρατόπεδα." Ο αριθμός αυτός μεγάλωνε, όσο μίκραινε ο αριθμός μέσα σε αυτά. Έλεγχοι από ξένους διπλωμάτες αποκάλυψαν μεγάλες διαφορές. Στο Ωραιόκαστρο, το υπουργείο ανέφερε 604 άτομα, και μέτρησαν 135, πράγμα που ήξεραν αυτοί που παρείχαν φαγητό, παρέδιδαν 200 μερίδες και πληρωνόντουσαν για 600. Τον Φεβρουάριο η UNHCR παραδέχτηκε ότι μέτρησε 13.000 λιγώτερους από αυτούς που ανέφερε η Ελληνική κυβέρνηση. Η Ελλάδα δεν μπορεί να παραδεχτεί ότι φεύγουν λαθραία στα Βαλκάνια.
Η κατάσταση εξερράγη τον Φεβρουάριο όταν οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες ασύλου στα νησιά κατέβηκαν σε απεργία. Η υπευθυνότητα μισθοδοσίας τους είχε μεταφερθεί στο υπουργείο μετανάστευσης, αλλά δεν κατάφερε να ανταποκριθεί. 40 βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, απείλησαν να φέρουν το θέμα στο κοινοβούλιο, αλλά ο υπουργός εξακολουθεί να υοστηρίζεται από τον πρωθυπουργό. Υποστηρικτές του επίσης υπάρχουν πολύ μακρύτερα από την Αθήνα.
Ο Δημήτρης Χριστόπουλος, επικεφαλής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Παρίσι, έχει καλή γνώση, απ' όλες τις πλευρές. Πιστεύει οτι η Ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την αταξία για να προστατευτεί από πιθανή μαζική επιστροφή (Κανονισμός Δουβλίνου).
Πηγές:
The Guardian:Where did the money go? How Greece fumbled the refugee crisis
Refugees Deeply: The Refugee Archipelago: The Inside Story of What Went Wrong in Greece
Προσφυγικό: ρεμούλες, απάτες και πλαστά στοιχεία | Youmagazine
Σχόλια:
Ο αρθρογράφος δίνει μερικά κύρια σημεία, που μάλλον ανταποκρίνονται σε πραγματικές καταστάσεις:
- Η Αθήνα ήξερε από μήνες πρίν ότι η συμφωνία μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας θα γινόταν.
- Η συμφωνία αυτή ονομάστηκε σχέδιο Μερκελ, και προετοιμάστηκε από την Πρωτοβουλία Σταθερότητας Ευρώπης (ESI), που χρηματοδοτείται απο Ροκφέλερ και Σόρος.
- Ο αριθμός των προσφύγων και των εγκαταστάσεων φαίνεται να είναι ακαθόριστος. Λέει ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολύ λιγότεροι από αυτούς που αναφέρει η Κυβέρνηση, και υπαινίσσεται ότι έχουν φύγει ήδη προς Ευρώπη, ενώ η Κυβέρνηση τους αναφέρει σαν να είναι στην Ελλάδα.
- Τα πρόσωπα κάτω από τον Μουζάλα (Μουρούζης, Ξυδάκης) δεν παραμένουν ή έχουν δυσκολίες συνεργασίας. Φαίνεται ότι διαφωνούν με τους χειρισμούς του Μουζάλα.
- Η γραμμές χρηματοδότησης και το που κατευθύνονται είναι ακαθόριστες. Υπάρχει ασάφεια στα διαθέσιμα κονδύλια (ποιός τα δίνει και πόσα είναι) και ποιός τα χρησιμοποιεί (ΜΚΟ, Κυβέρνηση) και για πιο σκοπό.
- Ο Μουζάλας, δεν εγκρίνει πρόταση κατασκευής 1,8 εκ.$, αλλά κάνει το ίδιο έργο με 8 εκ.$.
- Λέει ότι ο Μουζάλας υποστηρίζεται από δυνάμεις που είναι πέραν κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών.